De agrarische sector is nogal onder de aandacht. Het zou mooi zijn als het over de producten gaat en de manier waarop deze geproduceerd worden. Dan is er veel te vertellen over gezonde voeding, duurzame productie, vakmanschap en innovatie. En dan kunnen we het ook heel goed hebben over de stappen die we moeten maken op de route van duurzaamheid. Duurzaamheid is immers en continu proces. Maar de aandacht voor de agrarische sector gaat over stikstof, energiegebruik, arbeid en emissie. Onderwerpen waar de agrarische sector bij betrokken is maar die niet exclusief zijn voor de agrarische sector. Het zijn veelal algemeenheden die met algemene maatregelen moeten worden bedwongen zo is de gedachtegang.
Makkelijk
Helaas, makkelijke oplossingen zijn er niet. Het praten over algemeenheden zoals een stikstofcrisis is een gemakzuchtig invulling van problemen die waarschijnlijk niet goed worden begrepen door politici. De stikstofuitdaging zit in de stikstofverbindingen waaronder Nitraat en Ammoniak. Echter wordt deze problematiek platgeslagen tot één groot overkoepelend probleem. Het gevolg is dat de oplossingen ook algemeen zijn en die kunnen simpel geformuleerd worden: teveel stikstof betekent dan minder stikstof. Hoe dat moet en wie dat moet is van later zorg maar de oplossing is bedacht.
Deze truc geld voor stikstof maar ook voor energie waar de nuance van energieverbruik en energieproductie en buffering niet wordt vermeld. Ook voor arbeid, emissie en watergebruik wordt dezelfde truc gebruikt. Algemene problemen die leiden tot simpele oplossingen. Of deze truc bewust is of dat dit het resultaat is van onkunde zou moeten worden uitgezocht.
Onmacht
Het gevolg is in ieder geval dat de agrarische sector op veel fronten wordt aangesproken met algemeenheden waarbij de mogelijkheid om op al deze fronten genuanceerd te reageren ontbreekt. Die onmacht zorgt voor onrust en daarbij worden wel eens grenzen overschreden. Toch moet de reactie vanuit de sector zelf komen. Dat is net zo ingewikkeld als een oplossing vinden voor het teveel aan ammoniak in de lucht of alternatieven voor gasverbruik in de glastuinbouw. Het feit dat het ingewikkeld is, betekent niet dat het niet moet gebeuren.
Eén man
De reactie vanuit de sector moet niet komen van een enkele partij zoals LTO. Dan ontstaat er een soort eenmanssector waarbij Van der Tak alles kan en moet verantwoorden. Reactie hoort ook te komen van ondernemers. Besef daarbij dat alle onderzoeksinstellingen en erfbetreders als niet onafhankelijk worden gezien. Ze zijn immers afhankelijk van financiering van overheden bedrijfsleven en inkomsten van agrarische ondernemers. Wiens brood men eet, wiens woord men preekt is in deze een passend spreekwoord.
Vertel
De reactie vanuit de agrarische sector mag zowel emotie als inhoud bevatten. De gedrevenheid als vakman moet duidelijk zijn evenals de uitzichtloosheid van nieuwe algemene platgeslagen problemen die leiden tot platgeslagen oplossingen. De uitleg hoeft niet groots en meeslepend en op een groot podium. De reactie moet naar de buren, de omgeving, de dorpsgenoten. Uitleggen waarom dingen gebeuren maar zeker ook uitleggen welke inspanningen er gedaan zijn en worden gedaan. Er wordt gewerkt aan de toekomst. Onderzoek waar de agrarische sector opdracht toe heeft gegeven en duurzaamheidsstappen die gemaakt zijn. Ze zijn allemaal waar maar moeten wel verteld worden. En zorg dat de directe omgeving kennis heeft van de producten en zorg dat deze gewaardeerd worden. Wanneer de gehele agrarische sector in zijn eigen dorp en in zijn eigen kring de nuance onder de aandacht brengt dan wordt vroeg of laat duidelijk dat een ingewikkeld beroep als boer of tuinder niet gebaat is bij gemakzuchtige communicatietruukjes. Makkelijke oplossingen zijn er niet en dat moet verteld worden.