Humane mest en voedselveiligheid

In het idee van kringlooplandbouw zit een groot gat. Namelijk het feit dat landbouwproducten opgegeten worden. Daarmee is de kringloop doorbroken en is kringlooplandbouw een onmogelijkheid. Eén van de ideeën om de kringloop te sluiten is het omzetten van menselijke mest in voedingsstoffen. Daar zijn mogelijkheden voor maar er zitten ook risico’s aan. 

Export van stikstof

Tijdens de bijeenkomst Future Farming  & Food Experience in Lelystad werd een workshop gehouden over de mogelijkheden van menselijke mest. Een rekenkundige benadering van Wur onderzoeker Wim van Dijk geeft overzicht. Bij de rioolwater zuivering installaties (RWZI’s) wordt stikstof afgevangen ter grootte van ruim 20% van de totale dierlijke mestproductie in Nederland.  De dierlijke mest levert 424 miljoen kg stikstof. Het gebruik van dierlijke mest in Nederland is ter grootte van 340 miljoen kg dierlijke mest. Ruim 80 miljoen kg stikstof uit dierlijke mest wordt geëxporteerd.  Tegelijkertijd wordt er 203 miljoen kg stikstof uit kunstmest gebruikt in Nederland. Kort en goed is het deel stikstof van humane oorsprong a 90 miljoen kg een substantiële hoeveelheid. En dat rechtvaardigt onderzoek.

Niet acceptabel

Uit het onderzoek worden diverse vormen van o.a. stikstofmeststoffen getoetst en ontwikkeld. Echter wetgeving voor toepassing zit de praktijkimplementatie regelmatig in de weg. Dat is overigens geen reden om de wetgeving aan te

passen. Zeker voor verse groenten, aardbeien en zachtfruit geldt dat meststoffen met een risico tot ongerechtigheid niet acceptabel zijn. Niet alleen omdat het niet past in certificering maar ook omdat het niet past in veilige voedselproductie. 

Verdovende middelen

Het verschil tussen meststoffen van menselijke en dierlijke oorsprong zit vooral in veiligheid: dieren hebben een gecontroleerd dieet en het medicijngebruik is volledig gereguleerd. Mensen daarentegen hebben een ongecontroleerd dieet en mensen hebben de neiging om allerlei vreemde stoffen tot zich te nemen waaronder medicijnen, maar ook gefabriceerde poeders en verdovende middelen in velerlei soorten. Dit dieet en deze ongecontroleerde inname is een groot risico op onwenselijke stoffen in de humane mest en in de meststoffen die daarvan gemaakt worden. Dat maakt dat het risico de veiligheid van verse groente en aardbeien onevenredig groot is. 

Struviet

Aanpassen van wetgeving is niet de route. deugdelijk onderzoek is dat wel. En één van de meststoffen waarvan blijkt dat deze veilig is en een goede bemestende waarde geeft is Struviet. Struviet is een fosfaatmeststof gewonnen uit afvalwater en via allerlei instituten zoals het RIVM getoetst waarna de toetsing en de definitie van Struviet is voorgelegd aan de rechter. De rechter heeft geoordeeld dat specifiek Struviet geen afvalstof is. Dat maakt de weg vrij voor de beschikbaarheid van Struviet als meststof

Het gat in de voedselkringloop is voor iedereen duidelijk. Dat is menselijke consumptie en menselijke mest. Echter het dichten van dit gat is weliswaar een logische maar geen eenvoudige opgave. Uitgebreid onderzoek is noodzakelijk om de veiligheid te waarborgen. Rekenkundig zijn meststoffen op basis van humane mest de moeite waard. Maar omwille van de voedselveilig licht het niet voor de hand. Lichtvoetig toepassen van meststoffen uit humane mest past niet in kernwaarden voor de productie van verse groente, aardbeien en zachtfruit. Deze moeten ten alle tijden voedselveilig zijn en van onbesproken kwaliteit.