Het is niet voor het eerst dat ik me verbaas over de houding rond biologisch. Maar al te vaak wordt biologische landbouw als de oplossing voor de problemen gepositioneerd. Een visie van het ministerie over kringlooplandbouw: oplossing biologisch. Afnemende biodiversiteit: oplossing biologisch. Lokale productie: oplossing biologisch. Grootschalige landbouw: oplossing biologisch. Overproductie: oplossing biologisch. Corona: oplossing biologisch. En dat kan niet zo zijn natuurlijk.
Ingewikkeld
Iedereen die in de landbouw actief is weet dat het ontzettend lastig is om voedsel te produceren die voldoet aan de wensen van de consumenten, het grootwinkelbedrijf, de maatschappij èn de overheid. Het is niet voor niets dat het aantal boeren en tuinders sterk afneemt. Die afname wordt niet veroorzaakt doordat hun werk overbodig wordt, zoals ooit lantaarnopsteker een eerzaam beroep was. De afname wordt vooral veroorzaakt doordat het steeds lastiger wordt om binnen alle denkbare kaders te blijven produceren. En het is net zo ingewikkeld voor boeren en tuinders die gangbaar produceren als voor biologische boeren en tuinders.
De inspanning van boeren en tuinders om een voldoende eten te produceren van onbesproken kwaliteit vraagt een hoog kennisniveau en gaat gepaard met veel beslissingen die zowel positief als negatief kunnen uitpakken. De boer en tuinder proberen niets anders dan het stimuleren, ondersteunen en beïnvloeden van natuurlijke processen zoals de koolzuurcyclus, het assimilatieproces en de stikstofkringloop. En dat is heel erg ingewikkeld.
Geen blauwdruk
Makkelijke antwoorden zijn er niet en makkelijke oplossingen helemaal niet. De biologische boeren en tuinders verdienen respect voor hun keuzes om in een nichemarkt te opereren. En rendement te halen op basis van onderscheidende productietechnieken. De gangbare boeren en tuinders verdienen respect voor de inzet van hun vakmanschap binnen alle kaders die er zijn. Een blauwdruk van het boerenbedrijf is er niet. Niet biologisch, niet gangbaar en helemaal niet binnen toekomstvisies als kringlooplandbouw.
Productiemethodes
De toekomst van de voedselproductie leunt op een grote diversiteit. Daarbij is alle kennis van de boer en tuinder èn het onderzoek èn de voorlichting èn het bedrijfsleven nodig om binnen steeds strakkere kaders te kunnen produceren. Biologisch is niet tegengesteld aan of een alternatief voor, gangbaar maar één van de productiemethodes. En er zullen er nog vele naast ontstaan.
Biologisch positioneren als oplossing voor alles getuigt vooral van een begrenzing in denken die we niet kunnen gebruiken. Simpelweg omdat alle kennis noodzakelijk is om in de toekomst duurzaam èn voldoende te produceren. Daarbij is oude en nieuwe kennis nodig en is de absolute randvoorwaarde om te willen blijven leren. Keuzes maken zorgt voor oogkleppen en dat past niet bij mensen die na denken en willen blijven leren. Biologisch en gangbaar zijn elkaar versterkende productiemethodes en hebben elkaar nodig.
Ulko Stoll
Deel dit bericht
