Logistiek is het logisch inpassen van bedrijfsactiviteiten in en rondom een gebouw, rekening houdend met toekomstige ontwikkelingen op het bedrijf. Het gaat over goederenbewegingen en komt dus elke dag terug. Goede logistiek betekent efficiënt, gemakkelijk en overzichtelijk werken met daardoor lagere kosten en minder ergernis. Logistiek moet dus de leidraad zijn. Bij Agrofocus is optimalisatie van logistiek het meest voorkomende vraagstuk. Het is de basis voor een nieuw ontwerp of een aanpassing of het nu gaat om een groot of een klein bedrijf.
Durf te slopen
Hoewel logistiek heel eenvoudig lijkt, zien we in de praktijk vele voorbeelden dat er onvoldoende aandacht aan is besteed. Bedrijfsblindheid en een onvoldoende heldere toekomstvisie spelen daarbij een rol. Het is niet zo vreemd dat de nieuwe inzichten op het vlak van logistiek niet stroken met wat er al gebouwd is. Zeker tegenwoordig is de afschrijvingsperiode veel langer dan de periode waarover we ontwikkelingen betrouwbaar kunnen schatten. Het vraagt lef om dan door te pakken en bestaande gebouwen te slopen. Dat lef heeft niet iedereen. Hoewel slopen wellicht kapitaalvernietiging is vallen deze kosten vaak in het niet bij de voordelen omdat u de komende 10 tot 15 jaar optimaal kunt werken!
Open deur
Te vaak staat het bedrijf te dicht op de openbare weg, waardoor er onvoldoende ruimte voor het erf overblijft. Een deur op de verkeerde plaats is in principe te herstellen, maar het gebeurt zelden! Spanten die op de verkeerde plaats staan waardoor er geen (breed) transport mogelijk is. Spanten die niet zijn berekend op uitbreiding, waardoor er zeer moeizaam kan worden aangebouwd. Drempels in een gebouw bij deuren, doordat de vloer langs de fundering wegzakt. Een oude koelcel die een logische uitbreiding in de weg staat moet u durven te slopen. Vaak vindt men dat zonde, want “die cel werkt nog perfect”.
Kennispartner
Benodigde oppervlakte
De benodigde oppervlakte van de werkruimte wordt bepaald door de toegepaste verwerkingslijnen (bijvoorbeeld spoel- en/of sorteerlijn) inclusief bijhorende opstelplaats voor aan- en afvoer van product en voorraad (leeg) fust. Was in het verleden een ruimte van 500 m2 vaak voldoende, tegenwoordig is 1.500 m2 al snel gevuld. Houd ook rekening met een (brandvertragende) ruimte om electrische heftrucks op te laden. Daarnaast zijn op uw bedrijf een of meerdere koelcellen nodig, waarvan de grootte wordt bepaald door de maat van het fust en het areaal van de diverse gewassen. Dit is zo bedrijfsspecifiek, dat daar niet echt een norm voor is op te stellen, maar dat is per bedrijf wel volledig inzichtelijk te maken.
Er zijn wel normen voor de benodigde oppervlakte van de sociale ruimten op een bedrijf: kantoor, kantine en sanitair. Een kantoorwerkplek is tenminste 10 m2/persoon met tenminste 5% raamopening ten opzichte van de vloeroppervlakte. Wettelijk moet een kantine per persoon 1,25 m2 ruimte bieden, de praktijk leert dat dit eigenlijk te krap is.
Scheiding vuil en schoon
Voedselveiligheid wordt steeds belangrijker bij de langere weg tussen producent en consument. Bij het maken van een logistieke opzet is met name de goede scheiding tussen vuil en schoon product van belang. Dit klinkt logisch, maar is keer op keer een uitdaging om per situatie te optimaliseren. Dat vraagt creativiteit.
Daarnaast zijn extra voorzieningen nodig. Zonder volledig te willen zijn moet u hierbij denken aan een kleedruimte voor het scheiden van reis- en werkkleding. En zorg voor een toilet achter een sluis met handenwasgelegenheid. Neem daarbij bij voorkeur warmwaterkranen met knie- of elleboogbediening of sensoren.
Laadkuil is niet duur
Een onterecht vooroordeel is dat een laadkuil overbodig en heel duur is. Een complete laadkuil met leveller, dockshelter, pompset en overheaddeur kost op jaarbasis ca. € 2.500,=. Het verladen van de producten kan de vrachtwagenchauffeur in eigen beheer en levert daardoor indirect de nodige rust op binnen het bedrijf en arbeidsbesparing op. Met een laadkuil kunt u efficiënt uw producten afvoeren, maar ook leeg fust aanvoeren. Steeds vaker kiezen we voor een dubbele laadkuil waardoor zowel de trekker als de hanger gelijktijdig beschikbaar zijn voor het verladen.
Let op: met de intrede van de LZV is de netto lengte van een laadkuil al snel 30m1 (lengte tussen gebouw en de inrit). Bij het aanleggen zijn enkele praktische zaken van belang. Het betreft hier bijvoorbeeld de verhouding van schuin en vlak gedeelte, vloerverwarming, ruwheid van beton, riolering en afschot.
Een laadkuil moet vooral voldoende lang zijn.
Geverfde route
Probeer de routing in het bedrijf rond te laten gaan zonder dat er kruisende lijnen ontstaan. De aan- en afvoer van producten kan daarbij best bij elkaar in de buurt zijn. Vaak is het beter om het vuile product aan de achterkant van het bedrijf binnen te laten komen, terwijl het eindproduct via de voorkant het bedrijf verlaat. Indien de logistieke lijnen binnen uw bedrijf niet optimaal zijn en zelfs onoverzichtelijk, dan is verf op de vloer vaak een eenvoudig hulpmiddel om routes voor iedereen duidelijk te maken. Een goede en/of geverfde route betekent ook een grotere veiligheid op uw bedrijf. Strepen met verf op de vloer van uw cel zorgen daarnaast voor een goede stapeling met een gelijkmatig klimaat tot gevolg.
Bewegingen in kaart brengen
Het klinkt academisch, maar het is de moeite waard om uw bedrijfsprocessen met pijlen in kaart te brengen. Volg het product door uw bedrijf en wees kritisch op afstanden en kruisende lijnen. Eenmaal op de heftruck maakt het niet uit of u een meter meer of minder moet rijden, maar als er dagelijks vele kilometers onnodig worden afgelegd, dan kan het zijn dat u met een beter logistiek plan een mannetje met heftruck kunt uitsparen. En dat is pas geld verdienen!
Sjaak Dol, www.Agrofocus.nl
Deel dit bericht
